Overslaan en naar de inhoud gaan

Karel van den Oever

Bijna 100 jaar geleden stapt een Pools meisje de stoffenwinkel van de familie Van den Oever binnen, ze hoopte met de Red Star Line naar Amerika te vertrekken. Nog diezelfde avond schreef Karel van den Oever het gedicht 'Dinska Bronska'. Vandaag trekt Maud Vanhauwaert met dat gedicht naar het Red Star Line Museum.

Stadsdichter Maud Vanhauwaert trekt met dit gedicht naar daar waar Dinska Bronska vermoedelijk vertrok op weg naar een beter leven: het Red Star Line Museum.

Ontdek hier alle uitzendingen van 'Vers geplakt' >>

Karel van den Oever

De Antwerpse dichter, essayist en toneelschrijver Karel van den Oever (1879-1926) was een van de meest gelovige dichters uit zijn tijd. Zijn voorouders kwamen vanuit Friesland en richtten in Antwerpen een stoffenwinkel op. Oorspronkelijk gaat Karel van den Oever aan de slag als klerk bij een verzekeringsmaatschappij, maar vanaf 1904 stapt hij mee in de zaak van zijn vader waar hij de boekhouding en briefwisseling verzorgde. Hij hield ook tijd over om te lezen en te schrijven.

Als jongeman werkte hij mee aan het anarchistische tijdschrift Alvoorder, samen met onder meer Willem Elsschot en Lode Baekelmans. Maar na een zware ziekte greep hij terug naar het katholieke geloof.  Enkele jaren was hij samen met zijn vriend Jozef Muls stichter en bezieler van het katholieke literaire tijdschrift Vlaamsche Arbeid. Van 1905 tot 1912 was hij ook redactiesecretaris van dat blad. Tijdens de Eerste Wereldoorlog vluchtte hij naar Nederland, waar hij zich heel eenzaam voelde. Na zijn terugkeer naar Antwerpen in 1919 kruiste het literaire pad van Van den Oever even dat van Paul van Ostaijen. Ze waren beiden verbonden aan het tijdschrift Ruimte van de uit de Antwerpse stadsbibliotheek ontslagen Eugène De Bock.

Literaire werk

Het literaire werk van Van den Oever evolueerde van poëzie met een sentimentele ondertoon, over barokke verzen tot een expressionistische stijl. Zijn gedichten handelen vaak over een gekwelde ziel op zoek naar loutering, en ook in zijn proza zijn God, zonde en dood terugkerende thema’s. Deze diepgelovige teksten maken dat veel van zijn werk nu moeilijk te lezen, te begrijpen is.

Dinska Bronska

Zijn bekendste gedicht heeft echter een andere toon en is atypisch voor de rest van zijn werk: ‘Dinska Bronska’. In dit gedicht beschrijft op een heel directe manier de tragiek van de jonge Dinska. Zij kwam op een mooie dag de stoffenwinkel van de Van den Oevers binnen een deed daar haar verhaal. Hoe ze haar geboortestreek in Polen had verlaten en hoopte met de Red Star Line naar Canada te vertrekken. Nog diezelfde avond schreef Karel van den Oever 'Dinska Bronska':

“O Dinska Bronska;
Gij vertrekt naar Canada:
De verroeste stoomboot wacht langs de kaai"

Karel Van den Oever in het Letterenhuisarchief

Het Letterenhuis bewaart een handschrift van 'Dinska Bronska', dat nog volop in ontwikkeling was: Van den Oever haalde verzen door en verwisselde verschillende woorden.

Verder bevat zijn archief een zeer omvangrijke verzameling handschriften en typoscripten van zijn proza en poëzie. Het is onontgonnen materiaal waaruit nog veel kan worden geleerd over Van den Oevers schrijfproces en zijn literaire ontwikkeling.

Artikel uit ons tijdschrift Zuurvrij

Vuile manieren in Vlaamsche Arbeid. Karel van den Oever wordt het slachtoffer van een mystifacatie.

een artikel uit Zuurvrij 22

In het voorjaar van 1910 valt er een brief in de bus bij de redactie van het flamingante literaire tijdschrfit 'Vlaamsche Arbeid'. In de envelop vindt redacteur Karel van den Oever verzen van de jonge vrouw Maria Broeckx. Maar schijn bedriegt ...

Uitzendingen

Meld je aan voor de nieuwsbrief