Overslaan en naar de inhoud gaan

Emiel van Hemeldonck, geboren verteller

door Rita Machiels

Emiel van Hemeldonck (1897-1981) was een geboren verteller – zowel voor de jeugd als voor volwassenen. Zijn breed uitgewerkte streek- en historische romans en verhalen boeiden een groot publiek. Van Hemeldoncks archief in het Letterenhuis is nu geïnventariseerd en beschreven. Het omvat talrijke manu- en typoscripten van zijn werk en van zijn vele lezingen en voordrachten. Ook foto’s, documenten en bovenal veel correspondentie getuigen van zijn intensieve deelname aan het katholieke culturele leven in Vlaanderen.

Briefwisseling met Dirk Baksteen

Emiel van Hemeldonck was zoon van de postmeester van Zwijndrecht. Hij werd eerst onderwijzer en later hoofdinspecteur voor het Lager Onderwijs. Zijn bekendheid dankt hij echter aan zijn schrijverschap. Hij debuteerde in 1924 met de jeugdroman Op de Grindershoeve, in 1928 gevolgd door Van Toontje die naar Rome trok (samen met Frans Ramon). Aanvankelijk schreef hij vooral jeugdverhalen, onder meer negentien Vlaamsche Filmkens – onder maar liefst twaalf verschillende pseudoniemen.

Lijst van onderwerpen voor het tweede deel van Regenboog der Kempen

Vanaf de jaren dertig legde hij zich meer toe op eenvoudige en gemoedelijke zedenschetsen, voornamelijk regionalistische- en historische romans over het polderland, de Kempen en Antwerpen. Voorbeelden hiervan zijn Dorp in de hei (1938), Maria, mijn kind (1944), De harde weg (1945), Soet Antwerpen, adieu (1953) en De cleyne keyser (1943). Zijn boeken werden meermaals bekroond.

Manuscript van De cleyne keyser
Verzameling documenten van de Congoreis

Als ‘causeur’ verleende Van Hemeldonck zijn medewerking aan radioprogramma’s voor de toenmalige BRT en de Katholieke Radio Omroep (KRO) in Hilversum. 

Van zijn lezingen en voordrachten zijn documenten bewaard van 1948 tot 1966. Hij bereisde daarvoor heel Vlaanderen, maar bezocht ook andere plaatsen. In 1952 ging hij bijvoorbeeld voor lange tijd naar Belgisch Congo. De indrukken die hij daar opdeed verwerkte hij in Olifanten hebben voorrang, een (pro-kolonialistisch) reportageverhaal. In opdracht van de Vlaamse Toeristenbond ging hij als reisleider naar Rusland, waarover hij Rusland, het rode raadsel schreef. En in 1954 maakte hij een reis door Griekenland, waarover hij publiceerde in het tijdschrift De Toerist. Op al deze reizen onderhield hij een levendige briefwisseling met zijn opdrachtgevers en familie en vrienden.

Van Hemeldonck was jarenlang voorzitter van de Vereniging van Kempische schrijvers, met verslagen en een rijke briefwisseling tot gevolg, lopende van 1937 tot 1972. Ook herinneren andere documenten, artikelen en foto’s aan zijn enthousiaste deelname aan het culturele leven in Vlaanderen, van lidmaatschappen aan verenigingen tot zijn deelname aan jury’s (van literaire wedstrijden tot bloemenstoeten).

Briefwisseling van de Vereniging van Kempische schrijversBrief naar Van Hemeldonck als voorzitter van de Vereniging van Kempische schrijvers
Attest voor de Congoreis

Meld je aan voor de nieuwsbrief